PODGLĄD ATOMU
     
 

Rzeczpospolita Obojga Narodów państwem wielowyznaniowym i wieloetnicznym


Kalendarium


1506 – 1548 – panowanie Zygmunta I Starego
1548 – 1572 – panowanie Zygmunta II Augusta
1569 – unia lubelska
1572 – śmierć Zygmunta II Augusta - ostatniego Jagiellona na tronie polskim


Źródło 1. Mapa. Rzeczpospolita Obojga Narodów w XVI w. Religie i wyznania, CARTE
 


Źródło 2. Herb Rzeczpospolitej Obojga Narodów

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Herb_Rzeczypospolitej_Obojga_Narodow.svg]

Źródło 3. Wykres. Społeczna struktura Rzeczpospolitej po unii lubelskiej



[w:] Teresa Maresz, Krzysztof Juszczyk, Historia w źródłach – nie tylko pisanych, dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Starożytność i średniowiecze, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 2004, s. 147.

Źródło 4. Wykres. Narodowościowa struktura Rzeczypospolitej po unii lubelskiej




[w:] Teresa Maresz, Krzysztof Juszczyk, Historia w źródłach – nie tylko pisanych, dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Starożytność i średniowiecze, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 2004, s. 147.

Źródło 5. Ludwik Decjusz, Księga o czasach króla Zygmunta [I Starego]

Mieszkańcy Wielkopolski i Małopolski, podobnie jak i Litwy ze Żmudzią i całej prawie Rusi wyznają religię rzymskokatolicką. Wśród Litwinów wyjątek stanowi pewna część Tatarów, która tworzy własną sektę wyznaniowa. Są oni jednak posłuszni królowi polskiemu i na ogół nie trudnią się rozbojem. Na Rusi i na Podolu mieszkają Rusini obrządku greckiego [...] Na Rusi Ormianie, w większej jednak liczbie zamieszkuje te ziemie [...] naród żydowski.

Ludwik Decjusz – dyplomata, historyk, sekretarz Zygmunta I Starego

[w:] Źródła i materiały do nauczania historii, pod red. Stanisława Sierpowskiego, Wydawnictwo Graf-Punkt, Warszawa 1998, s. 91.


Ćwiczenia

Na podstawie źródła 1.

1. Wskaż na mapie Podlasie, Wołyń i Ukrainę przyłączone do Korony w 1569 r.
2. Porównaj kształt terytorialny Rzeczpospolitej Obojga Narodów z kształtem terytorialnym Polski za panowania pierwszych Piastów. Jakie pozytywne następstwa, a jakie negatywne rezultaty przyniosły te zmiany terytorialne?
3. Wskaż ziemie piastowskie, których Jagiellonom nie udało się odzyskać.
4. Jak zmieniły się kierunki polityki zagranicznej Polski w porównaniu z okresem piastowskim?


Na podstawie źródła 2.

Wskaż herb Korony i herb Wielkiego Księstwa Litewskiego Litwy.
Jaki element herbu świadczy o tym, że od unii lubelskiej było to jedno państwo?


Na podstawie źródła 3.

1. Która grupa społeczna była najliczniejsza?
2. Jaką część społeczeństwa stanowiła szlachta?
3. Sprawdź, czy w innych państwach europejskich szlachta stanowiła równie liczną część społeczeństwa?


Na podstawie źródła 4.

1. Czy dane stanowią potwierdzenie, że Rzeczpospolita była państwem o dominującej roli Polaków i Litwinów?
2. Wymień trzy najliczniejsze grupy etniczne w Rzeczpospolitej.


Na podstawie źródła 5.

1. Wymień przedstawicieli religii niechrześcijańskich, którzy zamieszkiwali Rzeczpospolitą w XVI w. Podaj nazwy religii, które wyznawali.
2. Podaj nazwę wyznania, które autor tekstu nazywa greckim.
3. Czy łatwo rządzić państwem, w którym mieszkają przedstawiciele różnych narodowości i różnych religii oraz wyznań? Odpowiedź uzasadnij.

Praca domowa

1. Przypomnij, jak nazywają się świątynie – żydowska, prawosławna, protestancka, muzułmańska.
2. Przypomnij symbole trzech religii – islamu, judaizmu i chrześcijaństwa.









Tytuł: Rzeczpospolita Obojga Narodów państwem wielowyznaniowym i wieloetnicznym
Opis skrócony: Poznamy konsekwencje społeczne i kulturowe unii lubelskiej. Przeanalizujemy dane dotyczące struktury społecznej i etnicznej Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Ocenimy wpływ wieloetniczności na politykę wewnętrzną i zewnętrzną państwa.
Autor(rzy): Wanda Królikowska
Hasła treści Rusin, prawosławie, wieloetniczność, synagoga, cerkiew, Pogoń, Rzeczpospolita Obojga Narodów, unia lubelska, Zygmunt I Stary, Zygmunt II August
Uwagi metodyczne Proponuję, by w dyskusji z uczniami odnieść się do problemów, które rodzą się w państwach wieloetnicznych i wielowyznaniowych współcześnie (szczególnie jeśli dotyczy to kraju, w których uczniowie mieszkają). W konkluzji warto podkreślić potrzebę tolerancji i otwartości wobec przedstawicieli różnych wyznań, kultur, narodów. Proponuję skorzystanie z map zamieszczonych w powszechnie dostępnych atlasach, np. mapa Polska i Litwa za panowania Jagiellonów w Ilustrowanym atlasie historii Polski (Demart, Warszawa 2006, s. 70-71.) lub mapa Rzeczpospolita szlachecka w XVI w. w Atlasie historycznym Polski (PPWK, Warszawa-Wrocław 1987, s. 18.).Proponuję, by w dyskusji z uczniami odnieść się do problemów, które rodzą się w państwach wieloetnicznych i wielowyznaniowych współcześnie (szczególnie jeśli dotyczy to kraju, w których uczniowie mieszkają). W konkluzji warto podkreślić potrzebę tolerancji i otwartości wobec przedstawicieli różnych wyznań, kultur, narodów. Proponuję skorzystanie z map zamieszczonych w powszechnie dostępnych atlasach, np. mapa Polska i Litwa za panowania Jagiellonów w Ilustrowanym atlasie historii Polski (Demart, Warszawa 2006, s. 70-71.) lub mapa Rzeczpospolita szlachecka w XVI w. w Atlasie historycznym Polski (PPWK, Warszawa-Wrocław 1987, s. 18.).
Szacowany MINIMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 30
Szacowany MAKSYMALNY czas na realizację treści atomu (w minutach) 45

 
Materiały udostępniane za pomocą Serwisu można wykorzystywać zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska,
z wyjątkiem materiałów, które zostały wyraźnie oznaczone jako nieobjęte postanowieniami tej licencji.
Strona współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego z projektu: „Opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania – zgodnych z polską podstawą programową kształcenia ogólnego – przeznaczonych dla uczniów – dzieci obywateli polskich za granicą”.
Deklaracja dostępnosci