Miejsce Polski na mapie świata (1)
Omawiając położenie wybranego kraju, czy innego obiektu geograficznego, rozpoczynamy zwykle od najbardziej ogólnego opisu jego usytuowania, a następnie stopniowo przechodzimy do określeń bardziej szczegółowych. Tak też postąpimy analizując mapy 1. i 2.
Położenie wpływa bezpośrednio na cechy środowiska geograficznego kraju, przede wszystkim na klimat (strefa klimatyczna, typ klimatu). Ilość promieniowania słonecznego docierająca do powierzchni Ziemi zależy głównie od kąta padania promieni słonecznych oraz długości dnia, które wynikają z szerokości geograficznej. Oprócz szerokości geograficznej, w istotny sposób wpływa też na klimat ukształtowanie powierzchni, a także odległość od mórz. Klimat decyduje z kolei o szacie roślinnej. Oczywiście dzisiejsza roślinność europejska, występująca na obszarach zamieszkiwanych od dawna przez człowieka, różni się bardzo od tej, która występowała na tych terenach pierwotnie, jednak i ona jest uzależniona od warunków klimatycznych. Ukształtowanie powierzchni ma istotny wpływ na gospodarkę: rolnictwo, możliwości rozwoju przemysłu, transportu, budownictwa (zarówno infrastruktury komunikacyjnej i sieci osadniczej). Innym aspektem położenia kraju jest sytuacja polityczna, np. relacje z państwami, z którymi graniczy. Bardzo często sąsiedzi są najważniejszymi partnerami gospodarczymi. Pamiętając o tych podstawowych zasadach możemy teraz razem przystąpić do analizy położenia Polski na mapie Europy.
| Materiały: |
Mapa 1. Polska na tle mapy świata, Europy i Unii Europejskiej
Mapa 2. Polska w Europie
Mapa 3. Świat - strefy klimatyczne
Mapa 4. Europa - Krajobrazy
Mapa 5. Europa-mapa polityczna
| Pytania i polecenia: |
1. Na podstawie mapy świata z dowolnego atlasu oraz map 1. i 2. uzupełnij następujący tekst:
Polska leży na półkuli …………………… oraz półkuli ……………………………, w ……………………………………… części Europy. Południowe granice kraju przebiegają wzdłuż pasm …………………: ……………………… i ……………………… , a północne wybrzeże ……………………………………… Większość terytorium stanowią …………………………… należące do ogromnego pasa ………………………, ciągnącego się od Pirenejów i zachodnich wybrzeży Francji aż po leżące na wschodzie Europy góry …………… .
2. Scharakteryzuj korzyści, jakie daje Polsce jej położenie i ukształtowanie powierzchni. Uwzględnij wpływ tych warunków na możliwości rozwoju szlaków transportu lądowego oraz żeglugi morskiej. Odwołując się do informacji z lekcji historii Polski wskaż zagrożenia, które wiązały się z tym położeniem i takim ukształtowaniem powierzchni.
3. Na podstawie mapy 3. określ klimat, który panuje w Polsce. Czy sądzisz, że jest to klimat korzystny z punktu widzenia gospodarki? Przedstaw swoją argumentację.
4. Zapoznaj się z mapą 4., ukazującą potencjalną roślinność naturalną Europy, a więc roślinność, która wyrosłaby, gdyby ustała działalność człowieka (zwłaszcza rolnictwo). Odpowiedz, jaka jest naturalna roślinność Polski?
5. Na podstawie map 1. i 2. wymień państwa sąsiadujące z naszym krajem oraz określ, jakie jest miejsce Polski na polityczno-gospodarczej mapie Europy.