Rok 1920 (2)

Materiał 1.

Manifest Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, Białystok, 30 lipca 1920 r.

Nie po to idą, wkraczają do Polski nasi bracia rosyjscy, by ją zawojować, wojnę obecną narzucił im rząd Polski, walczą ono przede wszystkim pokój dla siebie, gdyż tylko pokój da im możność powrócenia do domów, możność podjęcia dzieła tworzenia nowego ładu. Pokój trwały, gwarantujący ich od nowych zamachów na ich wolność, może być zawarty tylko pomiędzy Rosją socjalistyczną a Socjalistyczną Polską Rad Robotniczych.

Materiał 2.

Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski, po środku siedzą Feliks Dzierżyński i Julian Marchlewski

Materiał 3.

Stefan Żeromski, Na probostwie w Wyszkowie

(…) Wkrótce ukazał się Radzymin ze zgliszczami w środku rynku jeszcze dymiącymi, z domami poprzewracanymi od pocisków i cmentarną pustką, która legła w zbombardowanych placach i zaułkach. Z Radzymina posunęliśmy już żywiej do Wyszkowa. Zbliżając do tego miasteczka, spostrzegliśmy most na Bugu w stanie opłakanego zniszczenia. Trzeba było przeprawić się za rzekę przez most kolejowy (…) gdy wreszcie dotarliśmy do środka miasta, objaśniono nas w wojskowej komendzie, iż generał Józef Haller bawi właśnie na probostwie. Zziębnięci i zmęczeni postanowiliśmy szukać gościny właśnie na probostwie. (…) Zastaliśmy w dużym pokoju, oprócz wiekowego plebana (…) generała Hallera i ambasadora francuskiego Jusseranda. Trafiliśmy właśnie na sam środek relacji kanonika o pobycie w jego domu w ciągu ubiegłego tygodnia „rządu polskiego” z ramienia Rosyjskiej Republiki Rad, złożonego z rodaków naszych – doktora Juliana Marchlewskiego, Feliksa Dzierżyńskiego i Feliksa Kohna. Zapijając gorącą herbatę, jak przez sen przypomniałem sobie postać dra Juliana Marchlewskiego (…) rozgrzany przypomniałem sobie drugiego z wielkorządców Feliksa Kohna (…) trzeciego – Feliksa Dzierżyńskiego – mam szczęście nie znać osobiście, nigdy nie byłem w promieniu jego jurysdykcji i cieszę się świadomością, iż nigdy nie widziałem ani jego twarzy, ani nie dotykałem ręki krwią obmazanej po łokieć, ani słyszałem wyrazów, z jego ust wychodzących. (…)

Pytania

1. Wyjaśnij przyczyny odrzucenia przez społeczeństwo polskie oferty „polskiego rządu komunistycznego” (Manifest tzw. komitetu białostockiego, czyli Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski, powstałego w Białymstoku z inicjatywy Lenina).

Praca domowa

1. Zbierz w Internecie informacje o roli marszałka Józefa Piłsudskiego w zwycięstwie sierpniowym 1920 r.
2. Anglik, lord Edgar Vincent D`Abernon nazwał Bitwę warszawską 1920 r. „Osiemnastą decydującą bitwą w dziejach świata”. Sprawdź, jakie jeszcze inne bitwy z historii powszechnej znalazły się na liście lorda D`Abernona.
3. Sprawdź, czy i jak w podręcznikach szkolnych kraju Twojego pobytu/ zamieszkania przedstawione są wydarzenia 1920 r. w Polsce.