Państwo polskie za panowania Bolesława Chrobrego
| Kalendarium |
1004 – 1118 – konflikt Bolesława Chrobrego z cesarzem Henrykiem II
1018 – pokój w Budziszynie – przyłączenie Łużyc i Milska do państwa Bolesława Chrobrego
1018 – wyprawa kijowska Bolesława Chrobrego, przyłączenie Grodów Czerwieńskich (należały do Rusi od 981)
1025 – koronacja Bolesława Chrobrego
| Źródło 1. Mapa. Polska w czasach Bolesława Chrobrego, CARTE |
| Źródło 2. Gall Anonim, Kronika polska [fragment] |
Sławnie i wspaniale pomścił swe krzywdy na królu Rusinów, który odmówił mu oddania swej siostry za żonę… [...] Pospieszył na Kijów, stolicę królestwa [...]. Bolesław bez oporu wkroczył do wielkiego i bogatego miasta i dobywszy z pochew miecza uderzył nim w Złotą Bramę.
| Źródło 3. Jan Matejko, Wjazd Chrobrego do Kijowa |
[źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Matejko-chrobry_at_Kiev_%28Kijow%29.jpg]
| Źródło 4. Fragment Roczników kwedlinburskich* |
1025. Bolesław, książę polski, dowiedziawszy się o śmierci cesarza Henryka, [...] przywłaszczył sobie nieprzystojnie koronę [królewską] [...]. Za tę jego zuchwałość Bóg szybko go pokarał, albowiem w krótkim czasie zmarł [...].
* roczniki spisywane w jednym z klasztorów niemieckich
| Źródło 5. Wizja koronacji Bolesława Chrobrego według Jan Matejki – obraz z cyklu Dzieje cywilizacji w Polsce |
[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Koronacja_Chrobrego_Matejko.jpg&filetimestamp=20050819102023]
Objaśnienie
Postać klęcząca, to Bolesław Chrobry (zm. 1025). Postać stojąca obok Bolesława Chrobrego, po lewej stronie, to Radzim-Gaudenty (zm. ok. 1016) pierwszy arcybiskup gnieźnieński. Postać stojąca obok Bolesława Chrobrego, po prawej stronie, to Otton III (zm. 1002) cesarz rzymski.
| Źródło 6: Jan Matejko, Bolesław Chrobry, obraz z cyklu Poczet królów i książąt polskich |
[źródło: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Boleslaus_I.jpg?uselang=pl]
| Ćwiczenia |
Na podstawie źródła 1.
1. Porównaj zasięg terytorialny państwa polskiego na początku i pod koniec panowania Bolesława Chrobrego.
2. Wymień obszary, które zostały przyłączone do państwa polskiego przez Bolesława Chrobrego.
3. Na podstawie analizy legendy mapy wyjaśnij, jak doszło do przyłączenia tych obszarów.
4. Porównaj stosunki łączące państwo polskie z cesarstwem za panowania Ottona III oraz jego następcy Henryka II.
Na podstawie źródeł 2 i 3.
1. Oba źródła dotyczą konfliktu państwa Bolesława Chrobrego ze wschodnim sąsiadem.
Podaj nazwę tego państwa. Sprawdź, kto był jego władcą w 1018 r.
2. Jaką przyczynę wyprawy Bolesława Chrobrego podaje Gall Anonim? Jakim rezultatem zakończyła się ta wyprawa?
3. Jaki epizod związany z tą wyprawą ukazuje obraz Jana Matejki?
4. Sprawdź informacje o mieczu koronacyjnym władców Polski – Szczerbcu, przechowywanym w Skarbcu na Wawelu.
Informacje o Szczerbcu i władcach panujących w państwie, będącym wschodnim sąsiadem Polski za panowania Bolesława Chrobrego, znajdziesz w Internecie.
Na podstawie źródeł 4.
1. Kto w średniowieczu musiał wyrazić zgodę na koronację królewską?
2. W jakich okolicznościach doszło do koronacji Bolesława Chrobrego?
3. Jaki jest stosunek autora roczników do decyzji Bolesława Chrobrego?
Na podstawie źródła 5.
1. Czy Jan Matejko przedstawił koronację Bolesława Chrobrego zgodnie z prawdą historyczną? Odpowiedź uzasadnij. Zwróć uwagę na objaśnienia do obrazu.
2. Jaki charakter miała ceremonia koronacji? Gdzie odbyła się koronacja?
3. Jakie znaczenie miała koronacja królewska w średniowieczu? Wyjaśnij, w jaki sposób wpływała na wzrost autorytetu państwa na arenie międzynarodowej.
Na podstawie źródła 6.
1. Wyjaśnij, które atrybuty świadczą o tym, że na obrazie został przedstawiony Bolesław Chrobry.
2. Jan Matejko przedstawił Bolesława Chrobrego w zbroi łuskowej. Sprawdź, czy w X w. używano takiej zbroi.
| Praca domowa |
1. Wyjaśnij, dlaczego wizerunek polityczny Bolesława Chrobrego był często wykorzystywany przez propagandę komunistyczną w Polsce po II wojnie światowej.
2. Wyszukaj informacje na temat władców panujących w kraju Twojego pobytu/zamieszkania w czasie, gdy Bolesław Chrobry sprawował władzę w Polsce.
3. Czy państwo, w którym przebywasz, było wówczas niezależne? Czy łączyły je kontakty z Polską Bolesława Chrobrego?
3. Ustal, gdzie zostali pochowani Mieszko I i Bolesław Chrobry.