Uczta u Wierzynka, czyli przyjęcie, które przeszło do historii

Linia chronologiczna

Źródło 1. Jan Długosz. Uczta u Wierzynka [fragment]

[...] Mikołaj Wierzynek zaprosił na ucztę do swego domu pięciu królów i wszystkich książąt, panów i gości. Kiedy uzyskał od monarchów pozwolenie, żeby porozdzielał miejsca królom według własnego uznania, pierwsze i znaczniejsze miejsce kazał zająć królowi polskiemu Kazimierzowi, drugie królowi rzymskiemu i czeskiemu Karolowi, trzecie królowi Węgier [Ludwikowi], czwarte królowi Cypru [Piotrowi], a ostatnie królowi Danii [Waldemarowi], biorąc pod uwagę, że wobec żadnego z królów nie jest zobowiązany do większej czci, jak w stosunku do swego pana, króla polskiego Kazimierza, za niezmierne dobrodziejstwa, którymi zaszczycił i wzbogacił, obcego przybysza. Przyjął ich wyszukanymi potrawami, nadto każdemu w czasie uczty ofiarował wspaniałe dary. Ale dar, który na oczach wszystkich królów wręczył królowi polskiemu Kazimierzowi, był podobno tak wspaniały, że przekraczał kwotę 100 tysięcy florenów i budził u wielu ludzi nie tylko podziw, ale i zdziwienie.


floren –złota moneta o dużej wartości

[na podstawie: http://piastowie.kei.pl/piast2/uczta.htm]

Źródło 2. Bronisław Abramowicz, Uczta u Wierzynka (obraz z 1896 r.)

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Abramowicz_Uczta_u_Wierzynka_1876.jpg&filetimestamp=20110417030640]

Źródło 3. Julian Ursyn Niemcewicz. Śpiewy historyczne - Kazimierz Wielki[fragment]

[…] Tam wnuczkę cudnej urody
Z cesarzem śluby kojarzy;
Wzywa na weselne gody
Czterech potężnych mocarzy,

Królów, książąt z Niemiec całych
Mieści po gmachach wspaniałych.
Widziano przepych nieznany
W ucztach, turniejach, gonitwach,
Od piękności dank przyznany
Zwycięzcy w szczęśliwych bitwach;
Kto na ostre dzielnie godził,
Wśród oklasków z szranków schodził.

Monarchów poczet wesoły
Prosi do siebie Wierzynek,
Od srebra gięły się stoły;
Każdy, biorąc upominek,
Myśli: „Szczęśliwy kraj cały,
Gdy tak mieszczanin wspaniały”[…].

dank − tu: uznanie

Ćwiczenia

Na podstawie źródeł 1−3.

1. Odpowiedz, dlaczego Mikołaj Wierzynek ustalając miejsca przy stole wyróżnił króla Kazimierza Wielkiego.
2. Kto zasiadł po prawej stronie króla i dlaczego?
3. Jedną z często wskazywanych cech Polaków jest ich gościnność. Na podstawie zamieszczonych źródeł uzasadnij ten pogląd.
4. Na obrazie Bronisława Abramowicza nie ma potraw, o których wspomina Jan Długosz. Jakie, według Ciebie dania powinny znaleźć się na uczcie u Wierzynka?
5. Przyjęcie u krakowskiego mieszczanina miało swoje cele. Jakie? Uzasadnij swoją propozycję.
6. Odpowiedz, jakie wspaniałe wydarzenia towarzyszyły spotkaniu znamienitych gości króla Kazimierza Wielkiego.

Praca domowa

1. Znajdź w Internecie informacje o początkach uniwersytetu w Krakowie i o roli Kazimierza Wielkiego w dziejach tej uczelni.
2. Wehikuł czasu przeniósł Cię do średniowiecznego Krakowa. Od króla Kazimierza Wielkiego dostałeś zadanie przygotowania wspaniałej uczty dla zacnych gości. Przygotuj menu na tę ucztę, pamiętając, że wiele warzyw, owoców i przypraw nie było jeszcze wtedy znanych w Europie.