Rzeczpospolita Obojga Narodów państwem wielowyznaniowym i wieloetnicznym
| Kalendarium |
1506 – 1548 – panowanie Zygmunta I Starego
1548 – 1572 – panowanie Zygmunta II Augusta
1569 – unia lubelska
1572 – śmierć Zygmunta II Augusta - ostatniego Jagiellona na tronie polskim
| Źródło 1. Mapa. Rzeczpospolita Obojga Narodów w XVI w. Religie i wyznania, CARTE |
| Źródło 2. Herb Rzeczpospolitej Obojga Narodów |
[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Herb_Rzeczypospolitej_Obojga_Narodow.svg]
| Źródło 3. Wykres. Społeczna struktura Rzeczpospolitej po unii lubelskiej |
[w:] Teresa Maresz, Krzysztof Juszczyk,
Historia w źródłach – nie tylko pisanych, dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Starożytność i średniowiecze, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 2004, s. 147.
| Źródło 4. Wykres. Narodowościowa struktura Rzeczypospolitej po unii lubelskiej |
[w:] Teresa Maresz, Krzysztof Juszczyk,
Historia w źródłach – nie tylko pisanych, dla liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Starożytność i średniowiecze, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Toruń 2004, s. 147.
| Źródło 5. Ludwik Decjusz, Księga o czasach króla Zygmunta [I Starego] |
Mieszkańcy Wielkopolski i Małopolski, podobnie jak i Litwy ze Żmudzią i całej prawie Rusi wyznają religię rzymskokatolicką. Wśród Litwinów wyjątek stanowi pewna część Tatarów, która tworzy własną sektę wyznaniowa. Są oni jednak posłuszni królowi polskiemu i na ogół nie trudnią się rozbojem. Na Rusi i na Podolu mieszkają Rusini obrządku greckiego [...] Na Rusi Ormianie, w większej jednak liczbie zamieszkuje te ziemie [...] naród żydowski.
Ludwik Decjusz – dyplomata, historyk, sekretarz Zygmunta I Starego
[w:]
Źródła i materiały do nauczania historii, pod red. Stanisława Sierpowskiego, Wydawnictwo Graf-Punkt, Warszawa 1998, s. 91.
| Ćwiczenia |
Na podstawie źródła 1.
1. Wskaż na mapie Podlasie, Wołyń i Ukrainę przyłączone do Korony w 1569 r.
2. Porównaj kształt terytorialny Rzeczpospolitej Obojga Narodów z kształtem terytorialnym Polski za panowania pierwszych Piastów. Jakie pozytywne następstwa, a jakie negatywne rezultaty przyniosły te zmiany terytorialne?
3. Wskaż ziemie piastowskie, których Jagiellonom nie udało się odzyskać.
4. Jak zmieniły się kierunki polityki zagranicznej Polski w porównaniu z okresem piastowskim?
Na podstawie źródła 2.
Wskaż herb Korony i herb Wielkiego Księstwa Litewskiego Litwy.
Jaki element herbu świadczy o tym, że od unii lubelskiej było to jedno państwo?
Na podstawie źródła 3.
1. Która grupa społeczna była najliczniejsza?
2. Jaką część społeczeństwa stanowiła szlachta?
3. Sprawdź, czy w innych państwach europejskich szlachta stanowiła równie liczną część społeczeństwa?
Na podstawie źródła 4.
1. Czy dane stanowią potwierdzenie, że Rzeczpospolita była państwem o dominującej roli Polaków i Litwinów?
2. Wymień trzy najliczniejsze grupy etniczne w Rzeczpospolitej.
Na podstawie źródła 5.
1. Wymień przedstawicieli religii niechrześcijańskich, którzy zamieszkiwali Rzeczpospolitą w XVI w. Podaj nazwy religii, które wyznawali.
2. Podaj nazwę wyznania, które autor tekstu nazywa greckim.
3. Czy łatwo rządzić państwem, w którym mieszkają przedstawiciele różnych narodowości i różnych religii oraz wyznań? Odpowiedź uzasadnij.
| Praca domowa |
1. Przypomnij, jak nazywają się świątynie – żydowska, prawosławna, protestancka, muzułmańska.
2. Przypomnij symbole trzech religii – islamu, judaizmu i chrześcijaństwa.