Konflikt między królem Bolesławem Śmiałym a biskupem krakowskim Stanisławem ze Szczepanowa

Kalendarium

1076 – koronacja Bolesława Śmiałego
1079 – konflikt Bolesława Śmiałego z biskupem Stanisławem i śmierć biskupa, ucieczka króla na Węgry, przejęcie władzy w kraju przez Władysława Hermana
1081 – śmierć króla Bolesława Śmiałego na Węgrzech

Źródło 1. Gall Anonim, Kronika polska [fragment]

Jak zaś doszło do wypędzenia króla Bolesława, długo byłoby o tym mówić, tyle wszakże można powiedzieć, że sam będąc pomazańcem Bożym, nie powinien był pomazańca za żaden grzech karać cieleśnie. Wiele mu to bowiem zaszkodziło, gdy przeciw grzechowi grzech zastosował i za zdradę wydał biskupa na obcięcie członków. My zaś ani nie usprawiedliwiamy biskupa – zdrajcy, ani nie zalecamy króla, który tak szpetnie dochodził swoich praw, lecz pozostawmy te sprawy, a opowiedzmy, jak przyjęto go na Węgrzech.

Źródło 2. Mistrz Wincenty Kadłubek, Kronika polska fragment]

Rozkazuje więc Bolesław przy ołtarzu, […] nie okazując uszanowania ani dla stanu, ani dla miejsca, ani dla chwili – porwać biskupa! Ilekroć okrutni służalcy próbują rzucić się na niego, tylekroć skruszeni, tylekroć na ziemię powaleni, łagodnieją. Wszakże tyran, lżąc ich z wielkim oburzeniem, sam podnosi świętokradcze ręce, biskupa niewinnego najokrutniejszy świętokradca rozszarpuje, poszczególne członki na najdrobniejsze cząstki rozsiekuje.


Mistrz Wincenty, zwany Kadłubkiem (ur. ok. 1160, zm. 1223) – biskup krakowski, związany z kancelarią księcia Kazimierza Sprawiedliwego, autor Kroniki polskiej.

Źródło 3. Jan Matejko, Zabójstwo św. Stanisława

[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Zabojstwo_sw_Stanislawa_by_Jan_Matejko.jpg]

Ćwiczenia

Na podstawie źródeł 1 i 2.

1. Ustal, co było przyczyną konfliktu między biskupem Stanisławem, a królem Bolesławem Śmiałym? Informacje możesz znaleźć w Internecie.
2. Porównaj informacje o śmierci biskupa Stanisława zamieszczone w obu kronikach?
3. Czy na powściągliwość relacji Galla Anonima mógł mieć wpływ fakt, że tworzył on swoją kronikę na dworze Bolesława Krzywoustego?
4. Kim był Wincenty Kadłubek?
5. Po której stronie konfliktu wyraźnie opowiada się Wincenty Kadłubek? Dlaczego?


Na podstawie źródeł 1-3.

1. Relacja którego z dwóch kronikarzy została wykorzystana przez twórcę źródła ikonograficznego?
2. Co groziło królowi za zabójstwo biskupa?
3. Gdzie udał się król po zabójstwie biskupa Stanisława?

Praca domowa

1. Wyszukaj informacje o innym konflikcie europejskiego władcy z przedstawicielem duchowieństwa w średniowiecznej Europie. Czy zakończył się on podobnie jak konflikt biskupa Stanisława z królem Bolesławem Śmiałym?
2. Zgromadź informacje na temat hipotez dotyczących śmierci i miejsca złożenia szczątków Bolesława Śmiałego
3. Ustal, gdzie są przechowywane relikwie św. Stanisława i jaka uroczystość odbywa się co roku 8 maja w Krakowie.