Unia Polski z Litwą
| Kalendarium |
1384 – koronacja Jadwigi Andegaweńskiej na króla Polski
1385 – zawarcie unii polsko-litewskiej w Krewie
1386 – koronacja Władysława Jagiełły na króla Polski
1399 – śmierć Jadwigi Andegaweńskiej
| Źródło 1. Tablica genealogiczna Andegawenów [fragment] |
| Źródło 2. Jan Matejko, Jadwiga Andegaweńska, obraz z Pocztu królów i książąt polskich |
[źródło: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Matejko_Jadwiga.jpg]
| Źródło 3. Mapa. Polska i Litwa w XV w., CARTE |
| Źródło 4. Tablica genealogiczna Jagiellonów [fragment] |
| Źródło 5. Akt unii w Krewie [fragment] |
Pan Jagiełło ze wszystkimi swoimi braćmi dotąd nieochrzczonymi, krewnymi, szlachtą, poddanymi wielkimi i małymi żyjącymi w jego ziemiach, wiarę katolicką świętego Kościoła rzymskiego przyjąć pragnie, zamierza i pożąda [...]. Także tenże Jagiełło, wielki książę obiecał, że układ pieniężny zawarty [...] między [...] królową Węgier z jednej, a księciem Austrii z drugiej strony [...] da i załatwi gotówką*. Także tenże wielki książę Jagiełło obiecał i przyrzekł, że wszystkie ziemie zagrabione i straty Królestwa Polskiego przez czyjekolwiek ręce odebrane i zagarnięte przywróci własnymi kosztami i zabiegami. Także tenże Jagiełło, wielki książę, obiecał wszystkich chrześcijan, zwłaszcza [...] z ziemi polskiej pojmanych i obyczajem wojennym uprowadzonych przywrócić do poprzedniej wolności [...]. W końcu także wymieniony Jagiełło książę przyrzekł ziemie swoje Litwy i Rusi do Korony Królestwa Polskiego przyłączyć.
* za zerwanie zaręczyn Jadwigi z Wilhelmem Habsburgiem, księciem Austrii
| Ćwiczenia |
Na podstawie źródła 1.
Wyjaśnij, dlaczego zdecydowano, że na tronie polskim ma zasiąść młodsza córka Ludwika Węgierskiego – Jadwiga, a nie starsza Maria.
Na podstawie źródła 2.
Królowa Jadwiga była niewiastą wykształconą, m.in. zleciła tłumaczenie na język polski Księgi psalmów i zabiegała u papieża o pozwolenie na utworzenie katedry teologii na krakowskiej uczelni. Wyjaśnij, w jaki sposób Jan Matejko, tworząc jej wizerunek, zasygnalizował dokonania królowej w dziedzinie kultury i nauki?
Na podstawie źródła 3.
Wyjaśnij, dlaczego sąsiedztwo z zakonem krzyżackim było czynnikiem zbliżającym Polskę i Litwę.
Na podstawie źródła 4.
1. Wyjaśnij pokrewieństwo, które łączyło Jagiełłę i Witolda.
2. W pierwszej połowie XIV w. został zawarty związek małżeński między przedstawicielami dynastii Piastów i Jagiellonów. O czym to świadczy?
Na podstawie źródła 5.
1. Wymień zobowiązania, które przyjmował Władysław Jagiełło.
2. Dlaczego wśród zobowiązań Jagiełły znalazł się obowiązek uiszczenia zapłaty?
3. Sprawdź, ile lat miała Jadwiga, gdy odbyły się jej symboliczne zaślubiny z Wilhelmem, a ile, gdy wyszła za mąż za Władysława Jagiełłę. Jaka różnica lat dzieliła małżonków?
4. Jak interpretowano ostatnie zdanie zacytowanego tekstu? Dlaczego odmienna interpretacja tego zdania mogła powodować konflikty między Polakami i Litwinami?
5. Rozważ szanse i zagrożenia dla Polski wynikające z unii personalnej z Litwą.
| Praca domowa |
1. Zgromadź informacje o królowej Jadwidze i napisz pracę: Jadwiga Andegaweńska – kobieta, królowa, święta.
2. Ustal, kto i kiedy wyniósł królową Jadwigę na ołtarze.
3. Zgromadź informacje o freskach w Kaplicy Świętej Trójcy na zamku w Lublinie. Czyj wizerunek został uwieczniony w tej kaplicy? O jakich wpływach kulturowych świadczą freski wykonane w tej kaplicy?